КОНСУЛЬТАЦИЯЛЫҚ КЕҢЕС: «Қолдың моторикасы – тілдің серігі»

«Қолдың моторикасы – тілдің серігі»

(Саусақ жаттығулары: тәрбиешінің ата-аналарға кеңесі) 

Дайындаған: Мусаева Ж.Х.

Баланың сөйлеу қабілетін дамытуда саусақ моторикасының маңызы зор. Ғалымдардың зерттеулері бойынша, саусақтардың қозғалысы мен сөйлеу орталығы тығыз байланысты. Сондықтан саусақтарды дамыту арқылы баланың тілін жетілдіруге болады. Бұл кеңесте саусақ жаттығуларының пайдасы, олардың түрлері және ата-аналарға арналған практикалық ұсыныстар қарастырылады.

Қолдың ұсақ моторикасын дамытудың маңызы

 ?Саусақ қимылдарының дамуы мидың сөйлеуге жауапты аймақтарын белсендіреді.
 ?Баланың зейіні мен есте сақтау қабілетін жақсартады.
 ?Қолдың бұлшықеттерін нығайтып, жазуға дайындайды.
 ?Көз-қол координациясын дамытады, қолдың икемділігін арттырады.
 ?Логикалық ойлау мен шығармашылық қабілетті қалыптастырады.

Ұсақ моториканы дамытуға арналған әдістер

Баламен ойнай отырып, оның қолының икемділігін арттыруға болады. Төменде қарапайым әрі тиімді әдістер ұсынылған:

1. Саусақ жаттығулары (саусақ гимнастикасы)

• «Сәлемдесу» – алақанды ашып-жабу.
• «Құмырсқалар» – әр саусақты бір-бірімен түйістіріп, кезекпен қозғалту.
• «Күн» – алақанды кең ашып, саусақтарды бір-бірінен ажырату.
• «Тоғызқұмалақ» – екі қолдың саусақтарын біріктіріп, допша айналдыру.

2. Саусақпен ойнау және массаж

• Баланың алақанын сипау, саусақтарын жеңіл уқалау.
• Ши, жіп, түймелер арқылы түрлі жаттығулар жасау.
• «Жылан», «қоян» сияқты қолмен бейнелеу ойындары.

3. Түрлі заттармен жұмыс істеу

• Мүсіндеу (пластилин, қамыр, балшық).
• Қағаз жырту, қиып жапсыру.
• Моншақ тізу, түймелерді іріктеу.
• Суға немесе құмға сурет салу.

4. Музыкалық және ритмдік ойындар

• Қол шапалақтау, барабан қағу, ритмді қайталау.
• «Қолды жоғары, қолды төмен» секілді қарапайым қимылдар жасау.

Ата-аналарға ұсыныстар

 ✔Күн сайын 5-10 минут саусақ жаттығуларын жасаңыз.
 ✔Балаға ойын түрінде қызықты тапсырмалар ұсыныңыз.
 ✔Саусақ қимылдары арқылы ертегілер айтып, қимылдарды көрсетуге үйретіңіз.
 ✔Жаттығуларды көңілді өлеңдер мен тақпақтармен сүйемелдеу тиімді.
 ✔Балаға мақтау айтып, қызығушылығын арттырыңыз.

Қорытынды

Баланың сөйлеу дағдысын дамыту үшін ұсақ моториканы жетілдіру өте маңызды. Қол бұлшықеттерін шынықтыру арқылы баланың тілін, есте сақтау қабілетін және шығармашылығын дамытуға болады. Ойын арқылы жаттығуларды күнделікті әдетке айналдыру – табысты нәтиженің кепілі.

«Қолы күшті – тілі шебер!»